Otkucaji srca: Koje su vrednosti normalne i kada treba da se zabrinemo?

pixabay.com

Mišić srca stvoren je da radi trajno i uzastopno tokom celog života. Kontrakcije mišićnih vlakana je ono što doživljavamo kao otkucaje srca, a nastaju kao sled električne aktivnosti koja protiče kroz srce u preciznom odnosu kroz unapred određene puteve kontrolisanom brzinom.

Koji su normalni otkucaji srca?

Brzina otkucaja srca je pod uticajem aktivnosti živaca i nivoa hormona koji se kreću krvotokom. Ovo znači da postoji mnogo razloga zašto dolazi do usporenog ili ubrzanog rada srca.

Otkucaji srca ponekad mogu da budu brži, a ponekad sporiji jer je broj otkucaja srca u jednom minutu ili srčana frekvencija pod uticajem hormona adrenalina i noradrenalina. Na brzinu otkucaja mogu da utiču i hormoni štitne žlezde – kada ih je previše srce ubrzano kuca, kada ih je premalo, ono kuca sporije.

Normalni otkucaji srca kod zdrave odrasle osobe iznose između 60 i 100 u minutu. Kod zdravih ljudi bez srčanih problema može se dogoditi i niža frekvencija, posebno kod onih osoba koje su prirodno više fizički aktivne. Normalna brzina otkucaja srca može da se promeni i zbog spoljnih uticaja poput straha, bola i drugih osećaja.

Srce može da kuca neprimereno brzo ili sporo, a onda to ukazuje na potencijalno veliki problem. Razlika kod brzine kucanja srca vidljiva je kod različitih polova i godina.

Normalni otkucaji srca u mirovanju

Žene:

⦁ 18-25 godina = 74-78

⦁ 26-35 godina = 73-76

⦁ 36-45 godina = 74-78

⦁ 46-55 godina = 74-77

⦁ 56-65 godina = 74-76

⦁ 65+ godina = 73-76

Muškarci:

⦁ 18-25 godina = 70-73

⦁ 26-35 godina = 71-76

⦁ 36-45 godina = 72-75

⦁ 46-55 godina = 72-76

⦁ 56-65 godina = 72-76

⦁ 65+ godina = 70-73

Normalni otkucaji srca za vreme i nakon vežbanja povećavaju ranije navedene vrednosti za oko 30 otkucaja u minutu.

Žene:

⦁ 18-25 godina = 100-170

⦁ 26-35 godina = 94-160

⦁ 36-45 godina = 90-153

⦁ 46-55 godina = 85-145

⦁ 56-65 godina = 83-140

⦁ 65+ godina = 78-132

Muškarci:

⦁ 18-25 godina = 95-162

⦁ 26-35 godina = 93-157

⦁ 36-45 godina = 88-149

⦁ 46-55 godina = 74-142

⦁ 56-65 godina = 80-163

⦁ 65+ godina = 75-128

Vrednosti i brzina otkucaja srca različita je od osobe do osobe pa zavisi i od njihovog telesnog stanja. Problemi sa srcem događaju se uglavnom ako osoba u mirovanju kontinuirano ima otkucaje srca veće od 100 ili ispod 60.

Niži otkucaji srca kod sportista su normalni pa mogu da budu od 40 do 60 u minuti. Kod gojazmih osoba nije neobično da imaju visoke otkucaje srca. Otkucaji srca u trudnoći mogu da budu malo viši pa za vreme umerene aktivnosti mogu da dođu do 130 otkucaja u minutu.

Ako su otkucaji srca niži od 50 u minutu, to stanje se naziva bradikardija, a ako su viši od 100 u mirovanju, to se naziva tahikardija. Problematično je i ako se otkucaji srca nakon podizanja, na primer posle treninga, dugo ne spuštaju.

Da li je normalno da osećam srce kako kuca?

Doživljaj kao da osećate kucanje srca je čest i raširen među ljudima. Većina ljudi može da oseti kucanje srca dok leži na levoj strani i to je sasvim normalno. To nije pokazatelj bolesti srca već samo jače kontrakcije.

Ako osećate da vam srce nepravilno kuca i to periodično u dužem razdoblju, postoji mogućnost da se radi o aritmiji ili nepravilnom kucanju srca. Postoje tahiaritmije i bradiaritmije, one s ubrzanim i one s usporenim otkucajima.

Aritmija je opasna po život, a uz osećaj nepravilnog kucanja srca pojavljuju se crnilo pred očima, nestabilnost u stajaćem položaju, sinkopa ili kratkotrajan gubitak svesti.

Dugotrajno i ponavljajuće nepravilno kucanje srca znak je da treba da posetite lekara.

Kako da izmerite otkucaje srca?

Kod kuće takođe možete da izmerite puls bez aparta. To činite uz pomoć kažiprsta i srednjeg prsta, ali ne i palca. Palac ima prejak stisak i teže ćete uz njega dobiti rezultate.

Evo postupka kako da izmerite puls na vratu i na zglobu:

– stavite kažiprst i srednji prst na bočni deo vrata srednjim pritiskom, najbolje je da naciljate žilu vrata

– brojite otkucaje jedan minut, to jest, 60 sekundi pa uporedite sa gore navedenim vrednostima

– za merenje otkucaja na zglobu takođe koristite kažiprst i srednji prst koje ćete srednjim pritiskom nasloniti na unutrašnji deo zgloba

– brojite otkucaje u toku jednog minuta

– lakše ćete ga izmeriti ako vam je ruka usmerena prema dole.

Read More