Kao što je poznato, uzročnici respiratornih bolesti šire se prvenstveno kapljičnim putem, tj. vazduhom. Ulazna vrata ili njihovo mesto ulaska u organizam jesu disajni sistem, tačnije usta i nos. U hladnijim danima veća je verovatnost dužeg boravka ljudi u zatvorenim prostorijama, koje se zbog hladnoće i loših vremenskih uslova manje provetravaju. Osim toga, na njihovo naglo širenje znatno utiču velika okupljanja ljudi koja se događaju u javnom prevozu, na radnom mestu, u školi, vrtićima, bioskopima i slično. Zbog velikog broja uzročnika, a istih ili sličnih kliničkih simptoma i kratkotrajne otpornosti posle preležane bolesti, moguće je od njih oboleti i više puta godišnje.
Virusi haraju
Približno dve hiljade uzročnika akutnih respiratornih bolesti jesu virusi, dok ostatak čine bakterije i neki drugi mikroorganizmi. Zbog toga su respiratorne infekcije najučestalije i najmasovnije infekcije kod ljudi. Najpoznatija grupa akutnih respiratornih infekcija u opštoj populaciji poznata je pod pojmom virusi tj. prehlada.
Osim prehlade, krajem decembra svake godine javlja se i svima poznati grip, koji je znatno ozbiljnija i teža bolest. Iako su u velikom broju slučajeva akutne virusne respiratorne bolesti blagog ili srednje teškog toka (izuzetak npr. grip), redovno dovode do izrazito smanjene otpornosti organizma koja se može manifestovati i duže vreme posle njihovog preboljenja. Zbog toga su moguće pojave relativno čestih komplikacija, koje se prvenstveno pojavljuju u obliku raznih tzv. sekundarnih bakterijskih infekcija u respiratornom sistemu, ali isto tako i u nekim drugim sistemima (probavnom, mokraćnom, nervnom). To može izazvati veću smrtnost hroničnih bolesnika i drugih osoba pod povećanim rizikom (mala deca, stare osobe, osobe oslabljenog imuniteta).
Prevencija akutnih virusnih respiratornih bolesti relativno je teška. Svodi se prvenstveno na provetravanje i vlažno čišćenje, tj. brisanje prostorija, izbegavanje okupljanja u zatvorenim i neprovetrenim prostorijama, redukcije nepotrebnih putovanja, uzimanje većih količina tečnosti i vitamina, izbegavanje suvišnog umaranja i izlaganja hladnoći. Potrebno je napomenuti da je samo kod nekih respiratornih bolesti (npr. gripa) moguće sprovesti vakcinaciju, što je ujedno i njihova najbolja prevencija. Vakcinacija se posebno preporučuje hroničnim bolesnicima i starijim osobama.
